فراوانی آثار تاریخی و باستانی در استان کرمان آن را به عنوان پنجمین استان تاریخی ایران مطرح کرده است. این استان به‌طور کلی بیش از ۷۰۰ مورد از آثار تاریخی خود را که فقط یک بخش از آنها در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، به نمایش گذاشته است.
آثار تاریخی و باستانی، به‌ویژه قلعه‌ها، یک جزء مهم از میراث فرهنگی استان کرمان را تشکیل می‌دهند و در شهرهای تاریخی این استان به چشم می‌خورند. یکی از قلعه‌های باستانی این منطقه، قلعه دختر کرمان است که به عنوان یکی از کهن‌ترین قلعه‌های باستانی ایران شناخته می‌شود.
این بنای باستانی یکی از قلعه‌های تاریخی و کهن ایران است که در نزدیکی قلعه اردشیر کرمان واقع شده و محلی پرآوازه به نام‌های قلعه کوه یا آتشکده آناهیتا معروف است. تاریخچه این قلعه به دوره‌های باستانی بازمی‌گردد و طبق گفته‌ها، سال‌ها و سال‌ها پیشتر از ۳۰۰۰ سال پیش آغاز شده است.
منابع تاریخی برخی از کتاب‌ها، این ساختمان باستانی را مرتبط با دوره ساسانیان می‌دانند. قلعه اردشیر و قلعه دختر کرمان، دو بنا با جاذبه‌های فراوان در شهر کرمان هستند و هر ساله گردشگران زیادی از سرتاسر جهان برای بازدید از آنها به این شهر سفر می‌کنند.
در ساخت این قلعه از موادی همچون خشت خام و کاهگل بهره‌برداری شده است. دیوارهای کاهگلی این ساختمان با ضخامت‌های قابل توجه، گواهی از تاریخ و عظمت آن را ارائه می‌دهند و در برخی نقاط به ضخامت چند متری نیز می‌رسند. متأسفانه، بخش‌هایی از این قلعه، به‌ویژه بخش‌های میانی میان دو قلعه اردشیر و قلعه دختر، در طول سالیان گذشته تخریب و از بین رفته‌اند.
برخی از مورخان و باستان‌شناسان معتقدند که ستون‌های بلند و ضخیم در این فاصله میان دو قلعه، باقیمانده‌های آتشکده‌ها و محل‌های عبادت زرتشتی از گذشته‌اند.
علت نامگذاری قلعه دختر کرمان
شاید سوال برخی از افراد این باشد که چرا این قلعه تاریخی به نام قلعه دختر کرمان شناخته می‌شود. توجیه این نامگذاری در واقع به عنوان یک استعاره از دست‌نخورده، پاک، و غیرقابل‌تسخیر در زبان فارسی قرار می‌گیرد.
در گذشته، ایرانیان برای قلعه‌های خود که اکثراً با هدف حفاظت و دفاع ساخته می‌شدند، نام دختر را انتخاب می‌کردند. به عبارت دقیق‌تر، این نامگذاری به منظور معرفی قلعه به‌عنوان یک محل با ویژگی‌های بِکر، غیرقابل‌تسخیر، و غیرقابل‌فتح بوده است.
در این راستا، قلعه دختر فیروزآباد در فارس و قلعه دختر میانه در آذربایجان‌شرقی نیز دو نمونه دیگر از قلعه‌های تاریخی ایرانی هستند که با نام قلعه دختر شناخته می‌شوند.
پارک قلعه دختر کرمان
جهت ارتقاء فضای سبز شهر کرمان و ایجاد شرایطی مناسب برای بازدید از قلعه تاریخی، یک بوستان در فاصله نزدیک از این اثر تاریخی به اجرا درآمده است. این بوستان به نام “بوستان قلعه دختر کرمان” معروف است، آنچه که به عنوان یک پارک زیبا و آرام ایجاد شده است.
تجهیزات رفاهی از قبیل نمازخانه و سرویس بهداشتی در این بوستان فراهم شده است تا شهروندان محلی و گردشگران بتوانند از امکانات آن بهره‌مند شده و لحظاتی خوش در این پارک سبز و دلنشین را سپری کنند.
به گفته برخی از محققان باستان‌شناس و تاریخ‌نگار، قلعه دختر به عنوان محل عبادت آتش شناخته شده است، و به همین دلیل آن را آتشکده آناهیتا نیز نامیده‌اند. آناهیتا به عنوان الهه آب، باروری، گیاهان و بانوان، در تاریخ باستان مورد احترام و ارادت بسیاری از مردم بوده است.
این اعتقاد به تعبیر مردمان گذشته، پرستش این الهه را به عنوان یک امر بسیار ارزشمند و حیاتی می‌نمایاند. قلعه دختر کرمان از لحاظ ساختار به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود. بخشی از آن در قله و ارتفاعات کوه قرار دارد که به نام “قلعه کوه” مشهور است، و بخش‌های دیگر در مناطق پایین‌تر و کم‌ارتفاع واقع شده‌اند. شما میتوانید بلیط پرواز تهران کرمان یا برای بازگشت بلیط چارتر کرمان تهران را از اس چارتر خریداری کنید.
برای دسترسی به قلعه دختر کرمان، کافی است از سمت شرق شهر به خیابان انقلاب رفته و در نزدیکی پارک انقلاب، این قلعه تاریخی را مشاهده کنید.
